Als je huiduitslag krijgt of buikpijn voelt en niet zeker weet door welk voedsel het wordt veroorzaakt, heb je misschien overwogen om een voedseleliminatiedieet te volgen. Een eliminatiedieet is een manier om erachter te komen welke voedingsmiddelen mogelijk allergieën, intoleranties of allergische reacties kunnen veroorzaken. Hoewel er veel populaire eliminatiediëten zijn, is het belangrijk om de juiste begeleiding te krijgen van een professional, zoals een geregistreerde diëtist en gastro-enteroloog. Zij kunnen u helpen om een voedselallergie of -intolerantie veilig tot op de bodem uit te zoeken.
We spraken met Kate Evans, een geregistreerde diëtist bij Kelly Jones Nutrition die gespecialiseerd is in gastro-enterologie en sportvoeding, om te bespreken wat de juiste manier is om een eliminatiedieet aan te pakken en wie er baat bij kan hebben.
“Een eliminatiedieet is niet bedoeld om eeuwig mee te gaan – beschouw het in plaats daarvan als een gecontroleerd experiment om te onderzoeken hoe uw lichaam reageert op verschillende voedingsmiddelen,” zei Evans.
Afgezien van specifiek voedsel, zijn stress, slaap, hydratatie, vezelinname en maaltijdtiming andere factoren die verband kunnen houden met spijsverteringssymptomen. Een eliminatiedieet is slechts een deel van de puzzel die wordt gebruikt om eventuele gastro-intestinale symptomen te behandelen.
Blijf lezen als u geïnteresseerd bent in meer informatie over eliminatiediëten en als u de juiste kandidaat bent.
Moet je een eliminatiedieet proberen?
Als mensen een eliminatiedieet volgen, heeft dat meestal te maken met een voedselallergie, -gevoeligheid of -intolerantie. Houd er rekening mee dat voedselallergieën en voedselintoleranties verschillend zijn en dat de symptomen kunnen variëren.
“Een voedselallergie veroorzaakt een onmiddellijke immuunrespons en presenteert zich meestal met symptomen van de huid of de bovenste luchtwegen, zoals netelroos, jeukende mond, gezwollen lippen of piepende ademhaling,” legde Evans uit.
Aan de andere kant is voedselintolerantie niet gerelateerd aan het immuunsysteem en meestal verschijnen de symptomen pas minstens twee uur na een maaltijd terwijl het voedsel door het spijsverteringsstelsel gaat. Een intolerantie kan gas, een opgeblazen gevoel en een verandering in de stoelgang veroorzaken. Bovendien, als u allergisch bent voor een levensmiddel, kan er een niveau van inname zijn dat u aankan, terwijl u in het geval van een voedselallergie het volledig moet vermijden.
Als u dit soort symptomen ervaart, bent u mogelijk een goede kandidaat voor een eliminatiedieet.
Hoe te beginnen
Het is belangrijk om eerst een onderzoek bij een gastro-enteroloog te laten doen om andere oorzaken uit te sluiten. “De gastro-enteroloog zal een volledige beoordeling uitvoeren, inclusief eventuele noodzakelijke diagnostische tests, en u adviseren over medische behandelingsopties,” zei Evans. Dit is een essentiële stap omdat veel spijsverteringsziekten vergelijkbare symptomen vertonen, en als u direct overgaat op een eliminatiedieet zonder een gastro-enteroloog te bezoeken, kunt u andere belangrijke informatie over uw aandoening missen.
De evaluatie omvat meestal een praktische procedure die bloedonderzoek, ontlastingstests en mogelijk een colonoscopie of endoscopie omvat, afhankelijk van uw risicofactoren voor bepaalde ziekten van het maagdarmkanaal.
Nadat u een gastro-enteroloog hebt ontmoet, moet u ook een geregistreerde diëtist raadplegen om te bepalen of een voedseleliminatiedieet de juiste keuze voor u is.
“Uitsluitingsdiëten zijn tijdrovend en moeilijk te volgen, dus het is belangrijk om te bespreken of deze benadering mogelijk is met uw huidige levensstijl en om te overwegen of er andere, minder beperkende veranderingen in het dieet zijn die u eerst kunt proberen,” zei Evans. Een geregistreerde diëtist kan uitleggen of er eliminatiediëten zijn overwogen voor uw aandoening en u begeleiden bij het proces van het elimineren en opnieuw introduceren van voedsel.
Soorten eliminatiediëten
Enkele populaire eliminatiediëten zijn het Whole 30-dieet, het eliminatiedieet met zes voedingsmiddelen of het FODMAP-dieet. Evans zegt dat hoewel het Whole 30-dieet beweert alles te verbeteren, van een opgeblazen gevoel en vermoeidheid tot gewrichtspijn, er geen klinisch bewijs is om de effectiviteit ervan bij het verlichten van spijsverteringsproblemen of andere symptomen te ondersteunen.
Een ander eliminatiedieet dat ze niet aanbeveelt, is een dieet dat wordt bepaald door voedselspecifieke immunoglobulinetests, ook wel IgG-tests genoemd. Deze voedselallergietesten kunnen thuis worden gedaan en zijn bedoeld om een allergie, gevoeligheid of voedselintolerantie vast te stellen. Evans zegt dat de American Academy of Allergy, Astma, and Immunology het gebruik van IgG-tests voor voedselintoleranties niet ondersteunt.
Deze kits kunnen alleen IgG-antilichamen detecteren, de natuurlijke reactie van het immuunsysteem op eten. “Om erachter te komen of iemand een allergie heeft, moet een bloedtest worden uitgevoerd die controleert op een eiwit dat immunoglobuline E of IgE wordt genoemd, om de aandoening te diagnosticeren,” zei Evans. Als er aanwijzingen zijn voor IgE-antilichamen, duidt dit op een reactie van het immuunsysteem – en dus op een allergie.
Aan de andere kant heb ik verbeteringen gezien bij patiënten met het prikkelbare darm syndroom die een FODMAP-arm dieet volgen. FODMAP’s (fermenteerbare oligosacchariden, disacchariden, monosacchariden en polyolen) zijn een soort koolhydraten die bij sommige mensen kunnen bijdragen aan de productie van gas, een opgeblazen gevoel en veranderde stoelgang.
“Dit dieet bestaat uit een eliminatiefase van twee tot zes weken, gevolgd door een herintroductiefase van vier tot zes weken waarin elke voedselcategorie met een hoog FODMAP-gehalte weer wordt toegevoegd,” zei Evans. Een ding om in gedachten te houden met het FODMAP-dieet is dat als je het te lang doet, je het risico loopt de samenstelling van je microbioom negatief te beïnvloeden. Evans merkt echter op dat er meer onderzoek nodig is om deze risico’s beter te begrijpen.
Het eliminatiedieet met zes voedingsmiddelen is een andere benadering van gastro-enterologen en is bedoeld voor mensen met een slokdarmaandoening die bekend staat als eosinofiele oesofagitis of EoE. “Dit dieet elimineert en herintroduceert de zes meest voorkomende allergenen gedurende meerdere maanden en moet worden uitgevoerd onder toezicht van een gastro-enteroloog, die gedurende het hele proces frequente endoscopieën zal uitvoeren om te beoordelen hoe de slokdarm reageert op veranderingen in het voedingspatroon”, legt Evans uit.
Als u een ouder bent en denkt dat uw kind mogelijk een voedselintolerantie of -allergie heeft, zegt Evans dat er geen op bewijzen gebaseerde diëten zijn die speciaal voor kinderen zijn ontworpen. “Het low-FODMAP-dieet en het uitsluitingsregime met zes voedingsmiddelen zijn echter onderzocht bij respectievelijk pediatrisch prikkelbare darmsyndroom en pediatrische eosinofiele oesofagitis,” voegde ze eraan toe.
Het is belangrijk om te weten dat deze diëten altijd moeten worden gecontroleerd door de arts van uw kind. Dit komt omdat kinderen zich in een kritieke fase van groei en ontwikkeling bevinden en met een eliminatiedieet bestaat het risico op tekorten aan voedingsstoffen en een lage energie-inname. “Als een eliminatiedieet medisch geschikt is voor de specifieke toestand van uw kind, kan een geregistreerde diëtist het risico helpen verminderen door alternatieve voedingsmiddelen aan te bevelen ter vervanging van de geëlimineerde voedingsmiddelen,” zei Evans.
Veelgemaakte fouten bij eliminatiediëten
Als u zelf een eliminatiedieet probeert, kunt u enkele belangrijke stappen over het hoofd zien. Daarom is het belangrijk dat u dit onder begeleiding van een professional doet. Herintroductie wordt bijvoorbeeld meestal over het hoofd gezien bij eliminatiediëten. “Als je je beter voelt na het elimineren van verschillende voedingsmiddelen, is de enige manier om te weten welke van die voedingsmiddelen bijdroegen aan je symptomen, ze systematisch opnieuw te introduceren,” legde Evans uit.
Evans waarschuwt dat het overslaan van de herintroductiefase je op de lange termijn op een zeer restrictief dieet kan zetten. Herintroducties moeten worden gedaan met één voedingsmiddel of voedingscategorie tegelijk. “Door te beginnen met een kleine portie van het voedsel en de portie geleidelijk te verhogen over een paar dagen, kun je je tolerantiedrempel bepalen,” zei ze.
U zult merken dat u sommige voedingsmiddelen misschien helemaal opnieuw kunt introduceren, terwijl andere alleen in kleine hoeveelheden of helemaal niet zijn toegestaan. Evans wijst erop dat je tijdens het herintroductieproces wat gas en een opgeblazen gevoel kunt ervaren na een maaltijd, wat normaal is. De sleutel hier is echter om op te merken of uw symptomen al dan niet hetzelfde aanvoelen als voordat u op het eliminatiedieet ging.
Een ander probleem bij het alleen volgen van een eliminatiedieet is de kans dat je er een kiest die niet geschikt is voor jouw specifieke probleem of die niet door onderzoek wordt ondersteund. Als u bovendien gedurende lange tijd meerdere soorten voedsel vermijdt, kunt u het risico lopen op voedingstekorten. Een geregistreerde diëtist kan ideeën voor voedselruil aanbieden om uw risico op een tekort te verkleinen. “Iemand die lactose-intolerant is, kan bijvoorbeeld moeite hebben om aan zijn calciumbehoefte te voldoen, tenzij hij voedingsmiddelen met een laag lactose- en calciumgehalte combineert om in zijn dieet op te nemen,” zei Evans.
Wie moet eliminatiediëten vermijden?
Evans waarschuwt dat personen met een actieve eetstoornis of een slecht dieet geen goede kandidaten zijn voor eliminatiediëten, omdat deze diëten de voedingsbehoeften van het lichaam kunnen verwaarlozen en de angst voor voedsel kunnen vergroten. Ze legt uit dat er onderzoek is dat aangeeft dat er mogelijk een verband bestaat tussen eliminatiediëten en eetstoornissen.
“Uit een recent onderzoek is gebleken dat kinderen en volwassenen met een voorgeschiedenis van eliminatiediëten drie keer meer kans hebben op symptomen van een restrictieve eetvermijdingsstoornis, een eetstoornis die wordt gekenmerkt door het aanhoudend niet voldoen aan de energiebehoeften die wordt veroorzaakt door een gebrek aan lichaams- imagofactoren zoals bezorgdheid over de gevolgen van eten”, zei ze. Eten of een algemeen gebrek aan interesse in eten.
Als iemand al een eetstoornis of soortgelijk gedrag heeft, kunnen eliminatiediëten het voor hem of haar erger maken. Dit is nog een reden waarom het belangrijk is om eerst uw arts te raadplegen voordat u voedsel gaat verwijderen.
belangrijkste stopcontacten
Als u heeft vastgesteld dat een eliminatiedieet u kan helpen bepalen of u een voedselintolerantie, -allergie of -gevoeligheid heeft, bespreek dit dan eerst met uw gastro-enteroloog om een ernstiger aandoening uit te sluiten. Omdat er zoveel verschillende soorten eliminatiediëten zijn, is het belangrijk om ervoor te zorgen dat u de juiste doet voor uw behoeften. Zoals bij alle grote veranderingen die u van plan bent aan uw dieet aan te brengen, moet u er altijd voor zorgen dat ze op een gezonde manier worden gedaan om ondervoeding of een eetstoornis te voorkomen. Een geregistreerde diëtist die goed thuis is in eliminatiediëten kan ervoor zorgen dat u zich goed voelt zonder dat u zich zorgen hoeft te maken over het missen van belangrijke voedingsstoffen. Als u niet zeker weet waar u moet beginnen, neem dan contact op met uw huisarts, die u moet kunnen doorverwijzen naar de juiste specialisten.